قانون اساسي مالديو
قانون اساسي مالديو
قانون اساسي جمهوري مالديو
اصل يكم
قانون اساسي حاضر در مورد اتباع مالديوي و در سراسر كل قلمرو جمهوريمالديو لازمالاجرا خواهد بود.
قلمرو سياسي جمهوري مالديو مجمعالجزايري است در حدود دوازده مايل ازصخره آبگير بيروني و جزاير مرجاني در مالديو كه كل دريا و هوا با اين جزايرارتباط پيدا ميكند.
اصل دوم
كشور مالديو
مالديو يك كشور اسلامي كاملاً مستقل و آزاد ميباشد. اسم كشور، جمهوريمالديو است.
اصل سوم
حكومت مالديو جمهوري، دين آن اسلام و مقر حكومت «مال» ميباشد.
اصل چهارم
اتباع مالديو
(الف) زماني كه قانون اساسي حاضر رسماً اعلام شود، شخصي كه داراي حقتابعيت است تبعه مالديو محسوب خواهد شد.
(ب) هر فرزندي كه از يك مادر مالديوي متولد، و هر فرزندي كه داراي پدرمالديوي باشد تبعه مالديو محسوب خواهد شد.
(ج) از ميان خارجيان شخصي كه قانون اساسي مالديو را همانند يك مالديويبپذيرد، تبعه مالديو محسوب خواهد شد.
(د) فرزنداني كه حاصل ازدواج يك مادر مالديوي با يك تبعه خارجي كه بهموجب قانون تبعه مالديو پذيرفته شده، ميباشند، اتباع مالديو محسوبخواهند شد.
(ه) به موجب بندهاي (الف)، (ب)، (ج) يا (د) حقوق مكتسبه اتباع مالديوميتواند مطابق قانون مسترد شود.
اصل پنجم
حقوق اتباع
همه مالديويها در برابر قانون يكسان هستند.
اصل ششم
هيچ شخصي بازداشت، جلب يا دستگير نخواهد شد، مگر طبق شرايطي كهتوسط شريعت يا قانون تعيين شده است.
اصل هفتم
هيچ شخصي مجازات نخواهد شد، مگر براي جرمي كه توسط شريعت ياقانون تعيين شده است. و تحت هيچ شرايطي آسيب زيانباري به كسي واردنخواهد شد.
اصل هشتم
هيچ شخصي تبعيد يا به اقامت در يك مكان معين يا در يك نقطه خاصمجبور نخواهد شد مگر به نحوي كه در قانون تصريح شده است.
اصل نهم
داشتن مسكن و اماكن خصوصي مجاز ميباشد. چنين اماكني نبايد موردتعدي و تجاوز قرار گيرند، صرفاً مطابق شرايط و ضوابطي كه در قانون تصريحشده مورد تصرف قرار خواهند گرفت.
اصل دهم
داراييهاي خصوصي مجاز است، دارايي اشخاص ضبط نخواهد شد مگر بهخاطر مصالح عمومي و بعد از پرداخت غرامت كامل طبق قانون و به موجبشرايطي كه در قانون مقرر شده است.
اصل يازدهم
دارايي يك شخص به خاطر جرائم سياسي يا مدني مصادره نخواهد شد.
اصل دوازدهم
نامهها، مكالمات تلفني، تلگرامها، مخابره از طريق بيسيم و غيره كه بين افرادمبادله ميشود، باز، قطع، خوانده يا افشاء نخواهد شد مگر به موجب مقرراتصريح قانون.
اصل سيزدهم
هر شخصي آزادي نوشتن و صحبت جهت ابراز افكار و عقايدش را، مادام كهبا مقررات صريح شريعت يا قانون مغايرت نداشته باشد، دارا خواهد بود.
اصل چهاردهم
همه اشخاص جهت كسب اطلاعات و بيان آن به ديگران آزاد هستند، مگر بهنحوي كه با شريعت يا قانون در تعارض باشد.
اصل پانزدهم
طبق اصول شريعت و با رعايت قانون و حكم، همه اتباع آزادي تشكيل انجمنو برگزاري جلسه را دارا خواهند بود.
اصل شانزدهم
آزادي تشكيل اجتماعات و انجمنها مادام كه با مقررات خاص قانون مغايرتنداشته باشند وجود خواهد داشت.
اصل هفدهم
اشخاصي كه بنابر دلايل معتبر مرتكب جرمي شده باشند ممنوعالخروجخواهند بود.
اصل هجدهم
در مواقعي كه احساس شود رفتاري ظالمانه است هر تبعه مالديوي آزاد استكه به مقامات بالاتر جهت بيان شكايت خودش استيناف بدهد.
اصل نوزدهم
هر كارمند دولت كه براي مدت بيست سال متوالي خدمت كند حق دريافتيك مستمري معادل با نصف حقوقش را دارا ميباشد.
اصل بيستم
اداره كشور
كليه نيروهاي اداره كشور از مردم نشأت ميگيرد. بواسطه اين نيروها، گروههايزير كليه فعاليتهاي اجرايي كشور را هدايت ميكنند:
(الف) رييس جمهوري،
(ب) مجلس وزرا،
(ج) مجلس عوام.
اصل بيست و يكم
رييس جمهوري
رييس جمهور عاليترين مقام كشور ميباشد.
اصل بيست و دوم
رييس جمهور توسط يك همهپرسي همگاني انتخاب خواهد شد.
اصل بيست و سوم
در انتخابات رياست جمهوري رويههاي ذيل بايد اتخاذ شود:
(الف) رييس جمهور بعد از اينكه اكثريت آراء مخفي در مجلس عوام را كسب كردبايد توسط مردم با رأي مخفي انتخاب شود آنگاه پذيرش سمت رياستجمهوري از طرف وي به مجلس مذكور كتباً اطلاع داده خواهد شد.
(ب) چنانچه نامزد تعيين شده اكثريت آراء را در همهپرسي كسب كند، قانوناً بايدرييس جمهور منتخب تلقي گردد.
(ج) چنانچه رييس جمهور موفق به كسب اكثريت آراء در همهپرسي همگانينشود، مجلس عوام بايد نامزد ديگري را تعيين و تشريفات قبل را دنبال كند.
اصل بيست و چهارم
شرايط لازم براي رييس جمهوري
(الف) بايد يك مسلمان از مذهب سنّي باشد.
(ب) تبعه مالديو، و از پدر و مادر مالديوي متولد شده باشد.
(ج) مرد باشد.
(د) حداقل 30 سال سن داشته باشد.
(ه) از سلامت عقل برخوردار باشد.
(و) حواس پنجگانهاش در كمال صحت باشد.
(ز) توانايي به عهده گرفتن مسؤوليتهاي يك رهبر را داشته باشد.
(خ) نبايد مطابق قانون شريعت مرتكب جرمي شده باشد.
اصل بيست و پنجم
رييس جمهوري ايفاي مسؤوليتش را با اداي سوگند ذيل در برابر مجلس عوامآغاز خواهد كرد:
«به نام پروردگار متعال سوگند ياد ميكنم كه به دين اسلام، قانون اساسي مالديوو حقوق اتباع احترام گذاشته و نسبت به همه آنها وفادار خواهم بود».
اصل بيست و ششم
كليه لوايحي كه توسط مجلس عوام تصويب شده، مطابق قانون توسطرييس جمهور تنفيذ خواهد شد.
اصل بيست و هفتم
لايحهاي كه توسط مجلس عوام تصويب شده بعد از تنفيذ رييس جمهور بهصورت قانون در خواهد آمد.
اصل بيست و هشتم
رييس جمهوري اين حق را دارا ميباشد هر لايحهاي را كه براي تنفيذ به ويتقديم شده بعد از بيان دلايل، براي تجديدنظر به مجلس عوام بازپس فرستد.
اصل بيست و نهم
اگر لايحهاي كه به مجلس عوام بازپس فرستاده شده، رأي دو- سوم اكثريت رابعد از تجديدنظر و مذاكره مقتضي در مجلس بدست آورد، و جهت تنفيذ براي باردوم ارائه شده باشد، رييس جمهوري همان را تنفيذ خواهد كرد. اگر چنينلايحهاي دو- سوم اكثريت لازم را بدست نياورد، ملغي خواهد شد.
اصل سيام
لايحهاي كه توسط مجلس عوام تصويب و جهت تنفيذ به رييس جمهوريارائه شده، اگر ظرف 30 روز تنفيذ يا پس فرستاده نشود تنفيذ شده تلقي خواهدشد.
اصل سي و يكم
يك قانون فقط زماني به مورد اجرا درخواهد آمد كه به طور مقتضي طبقتشريفات معمول وضع و توسط رييس جمهور تنفيذ و اعلام شود.
اصل سي و دوم
رييس جمهور مرجع نهايي براي تبليغ معتقدات اسلام در مالديو خواهد بود.
اصل سي و سوم
حق اعطاي عفو به محكومين منحصراً به رييس جمهور تفويض شده است.
اصل سي و چهارم
كليه القاب و عناوين و نشانهاي دولتي توسط رييس جمهوري به اشخاصاعطاء خواهد شد.
اصل سي و پنجم
در خصوص كنترل موقعيتهاي حساس كه بطور ناگهاني كشور با آن روبروميشود رييس جمهوري اختيار صدور دستور موقت، كه با اصول قانون اساسيمغايرت نداشته باشد را دارا خواهد بود.
اصل سي و ششم
اختيارات مقامي كه به رييس جمهوري تفويض شده محدود به حدودي استكه در شريعت و قانون مقرر شده است، بنابر اين وي نبايد اختيارات خود را درجهتي كه با شريعت يا قانون در تعارض است اعمال كند.
اصل سي و هفتم
در مواقعي كه رييس جمهوري بنا به هر دليلي بطور موقت توانايي خود را ازدست دهد معاوني كه توسط وي تعيين شده به عنوان كفيل وي عمل خواهد كرد.
اصل سي و هشتم
اگر رييس جمهور از سمت خود استعفا دهد بايد استعفاي خود را كتباً بهمجلس عوام ارائه دهد.
اصل سي و نهم
(الف) در مواقعي كه رييس جمهور استعفاي خود را تقديم كند يا بطور دائمصلاحيت خود را از دست دهد تا زماني كه تصميمي در اين خصوص توسطدو- سوم اكثريت در مجلس عوام اتخاذ شود سمت وي بلاتصدي تلقيخواهد شد.
(ب) چنانچه سمت رياست جمهوري بلاتصدي شود يك- سوم از اعضاي هيأتيكه توسط مجلس عوام انتخاب شدند موقتاً وظايف را به عهده خواهند گرفت.
(ج) هيأت موقتي كه با رعايت بند (ب) اصل حاضر توسط مجلس عوام انتخابشده است قبل از به عهده گرفتن وظايف رييس جمهور سوگندرييس جمهوري را در برابر مجلس عوام به جاي ميآورد.
(د) هنگامي كه سمت رياست جمهوري بلاتصدي شود ظرف 60 روزرييس جمهور جديد انتخاب خواهد شد.
اصل چهلم
(الف) به موجب اصل (48) مطابق شريعت هر اتهامي عليه رييس جمهور بهخاطر تخلف، تنها با رأي دو- سوم اكثريت مجلس عوام قابل طرح خواهدبود.
(ب) فقط موضوعي در زمينه بند (الف) در مجلس عوام مطرح خواهد شد كهاكثريت آراء را در مجلس بدست آورد.
اصل چهل و يكم
در صورتي كه دادرسي موضوع مواد (40) و (48) لازم شود بايد توسط هيأتسه نفره كه براي اجراي عدالت در "مال" تعيين شده انجام پذيرد. از اين سه نفر،يك نفر با توافق رييس جمهور و مجلس عوام منصوب خواهد شد. دو نفر ديگر،افرادي خواهند بود كه جداگانه توسط رييس جمهور و مجلس تعيين خواهند شد.در مواردي كه فرد مورد اتفاق توسط طرفين مورد پذيرش قرار نگيرد، آن شخصمنحصراً توسط رييس جمهور تعيين خواهد شد.
در دادرسي مذكور، تعقيب و بازپرسي توسط شش نفر از اعضاي منتخبمجلس عوام انجام ميشود و از رييس جمهور وسيله شش نفري كه از طرف ويتعيين شدهاند دفاع خواهد شد.
اصل چهل و دوم
براي جرائم ثابت شده در دادرسيهايي كه توسط خواهانهاي موضوع اصول(41) و (57) انجام گرفته مجازاتي به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
اصل چهل و سوم
دوره تصدي رياست جمهوري به مدت پنج سال از روزي كه سوگند تصديسمت را به جاي ميآورد خواهد بود.
اصل چهل و چهارم
كليه ترتيبات جهت انتخاب رييس جمهور جديد حداقل يك هفته قبل ازانقضاي دوره رياست جمهوري به مرحله نهايي خواهد رسيد.
اصل چهل و پنجم
رييس جمهوري حق دارد هر تعداد معاون كه بخواهد در هر زمان خاص،تعيين نمايد.
اصل چهل و ششم
معاون رييس جمهوري، قبل از به عهده گرفتن وظايف، در برابررييس جمهوري سوگند وزرا را به جاي خواهد آورد.
اصل چهل و هفتم
اگر رييس جمهوري كه از وظايف خود كنارهگيري ميكند قانوناً بيگناه باشديك مستمري معادل دو- سوم حقوقش به وي تعلق ميگيرد.
اصل چهل و هشتم
شرايطي كه موجب ميشود رييس جمهور از تصدي سمت اجباراً كنارهگيريكند:
(الف) اگر مطابق شريعت ثابت شود كه رييس جمهور كاملاً هر يك از شرايط لازمرا به نحوي كه در قانون اساسي بيان شده از دست داده است.
(ب) اگر مطابق شريعت ثابت شود به خاطر جرمي كه وي مرتكب شده مجازاتيدر مذهب تعيين شده است.
(ج) اگر مطابق شريعت ثابت شود كه وي با هر يك از اصول قانون اساسيمخالفت و با توجه به توافق خود يكي از آنها را منسوخ نموده است.
اصل چهل و نهم
اگر هر يك از شرايط موضوع اصل (48) رخ دهد و مطابق شريعت ثابتگردد، رييس جمهور از سمتش عزل خواهد شد. بركناري وي زماني لازمالاجراخواهد گرديد كه گروه مذكور در اصل (41) قانون اساسيِ حاضر، اين امر را كتباً بهمجلس عوام اطلاع دهد، و مجلس به نوبه خود طي يك يادداشت كتبي بهرييس جمهور عزل وي را اعلام كند.
اصل پنجاهم
وزراء
تعيين وزراء و عزل آنها از سمت وزارت، جزو وظايف رييس جمهور است.
اصل پنجاه و يكم
شرايط لازم براي وزارت به قرار ذيل ميباشد:
(الف) مسلمان از مذهب سنّي باشد.
(ب) تبعه مالديو باشد.
(ج) حداقل سي سال سن داشته باشد.
(د) توانايي انجام وظايفي كه به وي محول شده را داشته باشد.
(ه) مرتكب جرمي نشده باشد كه براي آن در شريعت مجازاتي تعيين شده است.
(و) مطابق شريعت شخصي نباشد كه ثابت شده محكوم به خيانت در امانتاست.
اصل پنجاه و دوم
هر وزيري قبل از تصدي سمت، در برابر رييس جمهور سوگند زير را به جايميآورد:
«به نام پروردگار متعال سوگند ياد ميكنم كه از دين اسلام و قانون اساسيمالديو پيروي كرده، به مملكت و رييس جمهور وفادار و از حقوق مردم حمايتخواهم كرد و در ايفاي مسؤوليتي كه به من محول شده كوشا خواهم بود».
اصل پنجاه و سوم
هر وزير شخصاً، ممكن است راجع به انجام وظايف اجرايي خود توسطمجلس عوام مورد سؤال قرار گيرد. به علاوه، در مورد هر خسارتي به كشور؛ ناشياز قصور وي در انجام وظيفه، مسؤول خواهد بود.
اصل پنجاه و چهارم
اگر يك وزير توسط مجلس عوام در خصوص انجام وظايف اجرايي خودمورد سؤال قرار گيرد بايد توضيحات خود را به مجلس تقديم كند، چنين سؤال وجوابي كتباً رد و بدل خواهد شد.
اصل پنجاه و پنجم
اگر رأي عدم اعتماد در مورد يك وزير تصويب شود وظيفه وي خواهد بود كهبه رييس جمهور اطلاع داده و از سمت خود استعفا دهد.
اصل پنجاه و ششم
مجلس عوام حق دارد در مورد تخلفات وزراء تذكر دهد. مطابق قانون شريعتتصميم ارجاع هر تخلف جهت دادرسي بايد توسط دو- سوم اكثريت اعضايمجلس انجام شود.
اصل پنجاه و هفتم
در مواقعي كه يك وزير از طرف مجلس به خاطر يك جرم متهم شناختهميشود توسط هيأتي سه نفره كه براي اجراي عدالت در «مال» تعيين شدهاند، درحضور چهار عضو كه توسط مجلس عوام انتخاب و چهار عضو كه توسطرييس جمهور تعيين شده، مورد محاكمه قرار خواهد گرفت.
اصل پنجاه و هشتم
در مواردي كه، سمت رياست جمهوري بنا به هر دليلي بلاتصدي شود تاانتخاب رييس جمهور جديد وزراء بر سمت خود باقي خواهند بود.
اصل پنجاه و نهم
سالي يكبار وزير دارايي صورت حساب درآمد و هزينه سال گذشته كشور راارائه ميدهد و بودجه سال آينده را كه در مجلس عوام تصويب شده دريافتميكند. به علاوه، هر هزينهاي زايد بر بودجه توسط دولت فقط بعد از اينكه ازطرف مجلس عوام تصويب شده باشد صورت خواهد گرفت.
اصل شصتم
مجلس عوام
مطابق شرايط تصريح شده در قانون، اعضاي مجلس عوام توسط اتباعانتخاب خواهند شد.
اصل شصت و يكم
كليه قوانين موضوعه به استثناي آنهايي كه بايد خصوصاً توسط مجلسخواص وضع شوند توسط مجلس عوام تصويب خواهند شد.
اصل شصت و دوم
مجلس عوام متشكل از چهل و هشت عضو است. آنها (هشت عضو) اعضايمنتخب رييس جمهور ميباشند. دو عضو از «مال» و دو عضو از هر يك از جزايرمالديو انتخاب شدهاند.
اصل شصت و سوم
شرايط لازم براي عضو مجلس عوام و مجلس خواص عبارت است از:
(الف) مسلمان باشد.
(ب) تبعه مالديو باشد.
(ج) حداقل بيست و پنج سال سن داشته باشد.
(د) عاقل باشد.
(ه) توانايي خواندن و نوشتن حروف و نيز اعداد عربي و دايوهي را داشته باشد.
(و) ظرف پنج سال گذشته، مرتكب تخلفات سياسي يا جرمي نشده باشد كه برايآن در قانون شريعت مجازاتي تعيين و محكوم شده باشد.
اصل شصت و چهارم
اعضاي مجلس عوام قبل از تصدي سمت سوگند زير را به جاي خواهند آورد:
«به نام پروردگار متعال سوگند ياد ميكنم، از دين اسلام و قانون اساسي مالديوپيروي كرده و از حقوق مردم حمايت خواهم كرد و در صداقتم به كشور و دولتكوشا خواهم بود».
اصل شصت و پنجم
اگر يكي از اعضاي مجلس عوام بدون اجازه رييس مجلس در دو جلسهمتوالي مجلس غايب باشد، عضو مزبور از سمت خود بركنار خواهد شد.
اصل شصت و ششم
دوره مجلس عوام پنج سال ميباشد. اين مجلس بعد از انتخاب، دوره جديدخود را در هر پنج سال يكبار، در طي هفته آخر ماه فوريه آغاز خواهد كرد.
اصل شصت و هفتم
شرايط لازم براي هر يك از انتخاب كنندگان اعضاي مجلس عوام، اعضايمجلس خواص و رييس جمهوري، عبارت است از:
(الف) تبعه مالديو باشد.
(ب) حداقل بيستوپنج سال سن داشته باشد.
(ج) محكوم به مجازاتي نباشد كه طبق شريعت يا توسط دولت وضع شده است، و
(د) عاقل باشد.
اصل شصت و هشتم
هيچ مالياتي در مورد اتباع كشور وضع نخواهد شد، مگر اينكه به نحو مقتضيتوسط مجلس عوام تصويب شده باشد.
اصل شصت و نهم
يك قانون فقط براي اوضاع و احوالي كه بعد از تصويب رخ ميدهد اعمالخواهد شد. هيچ قانوني عطف به ماسبق نخواهد شد، مگر اينكه در اين خصوصتصريح شده باشد.
اصل هفتادم
قانون ذيل توسط مجلس خواص وضع خواهد شد:
(الف) قانوني كه ارزش پول رايج مالديو را تغيير ميدهد.
(ب) قانوني كه ميتواند حقوق مقامات يا مردم را تضعيف نمايد.
اصل هفتاد و يكم
حق مالكيت هيچ قسمتي از قلمرو مالديو به منابع خارجي اعطاء نخواهد شد.
اصل هفتاد و دوم
مجلس عوام هر سال سه جلسه منظم تشكيل ميدهد. در هر يك از اينجلسات، رييس مجلس، قبل از تشكيل جلسه و بعد از ختم آن، مراتب را بهرييس جمهور اعلام ميكند.
اصل هفتاد و سوم
هنگامي كه سمت رياست جمهوري بلاتصدي شود، رييس مجلس اختيارتشكيل جلسه مجلس عوام را در صورت ضرورت دارد. در مواقع ديگر اگرجلسهاي غير از يكي از جلسات منظم، بدون اطلاعيهاي از جانب رييس جمهورتشكيل شود، بينتيجه خواهد بود. به علاوه، هر پيشنهاد تصويب شده در چنينجلسهاي نيز فاقد اعتبار خواهد بود.
اصل هفتاد و چهارم
حد نصاب براي مجلس عوام بيست و پنج نفر خواهد بود.
اصل هفتاد و پنجم
به استثناي مواردي كه نياز به اكثريت ويژه دارند، كليه پيشنهاداتي كه دولتموظف به اجراي آن ميگردد بايد توسط اكثريت مطلق مجلس عوام تصويب شدهباشد.
اصل هفتاد و ششم
اگر پيشنهادي حداقل بيست و پنج رأي كسب كند توسط اكثريت مطلقتصويب شده تلقي خواهد شد. پيشنهادي كه حداقل سي و دو رأي را كسب كند،تصويب شده دو- سوم اكثريت تلقي خواهد شد.
اصل هفتاد و هفتم
رييس مجلس عوام نبايد از اعضاي مجلس باشد. او شخصي است كه درارتباط با انتخاب مجلس به موجب اصل (66) يا در ارتباط با رييسي كه كرسيخود را خالي كرده، توسط رييس جمهور تعيين خواهد شد. وي سوگندي را كهبراي وزراء مقرر شده، در برابر رييس جمهور ادا خواهد كرد.
اصل هفتاد و هشتم
رييس جمهور و اعضاي مجلس وزراء حق حضور و سخنراني در مجلسعوام را دارند. ايشان صرفاً اگر از اعضاي مجلس باشند، حق رأي خواهند داشت.
اصل هفتاد و نهم
اگر قبل از انقضاي دوره مجلس، يك كرسي در مجلس عوام خالي شود، يكعضو جديد جهت پر كردن كرسي خالي، طبق قانون ظرف مدت (60) روزانتخاب خواهد شد. مدت تصدي سمت عضو جديد با دوره مجلس به اتمامميرسد.
اصل هشتادم
اعضاي جديد مجلس عوام مطابق قانون انتخاب خواهند شد، و كليهموضوعات مربوط به انتخابات، حداقل بيست و پنج روز قبل از تاريخ انقضايدوره مجلس موجود به اتمام خواهد رسيد.
اصل هشتاد و يكم
اگر بنا به هر دليل خاص، انتخابات مجلس جديد صورت نگيرد،رييس جمهور حق دارد كه طي يك اعلاميه كتبي رسمي، دوره مجلس موجود رابراي يك دوره معين تمديد كند.
اصل هشتاد و دوم
هر گونه اصلاح، اضافه، يا حذف اصلي از قانون اساسي اگر ضرورت يابدمنوط به تصويب اكثريت مجلس خواص خواهد بود.
اصل هشتاد و سوم
مجلس خواص
مجلس خواص عبارت است از:
(الف) اعضاي مجلس وزراء،
(ب) اعضاي مجلس عوام،
(ج) چهل عضو كه از مال و جزاير آن انتخاب شدهاند، (دو عضو از «مال» و دوعضو از هر يك از جزاير آن انتخاب شدهاند) و
(د) هشت عضوي كه توسط رييس جمهوري تعيين شدهاند.
اصل هشتاد و چهارم
اختيار فراخواني مجلس خواص به رييس جمهوري تفويض شده است. زمانيكه دستور كار مجلس مزبور به پايان رسد، مجلس به كار خود خاتمه خواهد داد.
اصل هشتاد و پنجم
دادگستري
اجراي عدالت و كليه مسائل مربوط به شريعت توسط ديواني كه از جانبرييس جمهور منصوب شده، مورد رسيدگي قرار ميگيرد.
اصل هشتاد و ششم
قوانيني كه با قانون اساسي در تعارض باشد تصويب نخواهد شد.
اصل هشتاد و هفتم
قانون اساسي حاضر از روز يازدهم نوامبر سال 1968، به مورد اجرا گذاشتهخواهد شد. قانون اساسي كه توسط اعليحضرت سلطان در دهم ژوئيه سال1967، تصويب شده از يازدهم نوامبر سال 1968، ملغي ميگردد.
ستايش خداي را كه پروردگار جهانيان است.
**********
تبصره:
اصلاحاتي كه روي قانون اساسي حاضر در بيست و سوم ماه آوريل سال1970 انجام شد، در بيست و ششم ماه آوريل سال 1970 لازمالاجرا گرديد.
اصلاحاتي كه در قانون اساسي حاضر در دوم فوريه سال 1972 صورتگرفته، در اول اگوست سال 1972 لازمالاجرا گرديد.
اصلاحات اتخاذ شده روي قانون اساسي توسط مجلس خواص كه در پانزدهمآوريل سال 1975 شروع شده، از روز بيست و يكم آوريل سال 1975 به مورداجرا گذاشته خواهد شد.